 |
| (L-R) Intramuros Administration Officer-In-Charge Edgardo A. Baysic; Speakers John Carlo Santos of University of the Philippines (UP) Los Baños, Southern Luzon Association of Museums' Gemma Arella-Suguitan, Jesus Federico “Tuting” Hernandez of UP Diliman, and UP Researcher and Editor Christine Marie Lim Magpile; and NPF Executive Director Gertie Duran-Batocabe. (Image Source: Nayong Pilipino Foundation) |
The Nayong Pilipino Foundation (NPF) underscored the need to preserve local languages, emphasizing the importance of diversity to our sense of nation through a roundtable discussion entitled “Umpukan sa Nayon: Wikang Nagbubuklod” held on August 12, 2022, at the IVC Teatro in Fort Santiago, Intramuros, Manila. During her opening remarks, NPF Executive Director Gertie Duran-Batocabe reiterated that the history of every language reflects not only the history of the people but the most important stages of its cultural development as well as its importance in shaping national identity. “Bilang isang kaugnay na ahensiya ng Department of Tourism (DOT) na namumuno sa pagtataguyod ng kultura at pamana, nais ng Nayong Pilipino na magtangan ng Umpukan sa Nayon upang talakayin ang magkakaibang leksikon ng mga rehiyon sa Pilipinas. Sapagkat bahagi po ng kultura ang wika. Ang wika bilang kultura ay kolektibong kaban ng karanasan ng tao sa tiyak na lugar at panahon ng kaniyang kasaysayan,” she said.
Among the resource speakers during the roundtable discussion were University of the Philippines (UP) Professors Jesus Federico “Tuting” Hernandez and John Carlo Santos, UP Researcher and Editor Christine Marie Lim Magpile, and Gemma Arella-Suguitan of the Southern Luzon Association of Museums. The discussion was moderated by Roy Rene Cagalingan, Senior Language Researcher of Komisyon ng Wikang Pilipino (KWF). During the discussions, Researcher and Editor Christine Marie Lim Magpile encouraged Gen Z and young millennial writers to use the Filipino language that fits the audience and matches the purpose. “Binibigyang-diin ko sa mga nag-uumpisang manunulat na maging partikular sa paggamit ng wika. Ang wika ay hindi lang pang-akademiko, ang wika ay paraan ng komunikasyon. Mahalaga ang wika dahil hindi natin napapahayag ang damdamin ng isang tauhan, kung mali ang paggamit ng wika," she said. Meanwhile, Gemma Arella-Suguitan saw the diversity of languages as an opportunity to learn more things from other cultures. “Marami tayong lengguwahe at ito ay nagbibigay sa atin ng oportunidad para lagi tayong gutom sa kaalaman. Dahil marami tayong salita, hindi maiwasan na nagkakaroon ng sharing. Laging nadadagdagan ang ating vocabulary ng ating mga kababayan. Kung kaya’t maganda rin na iba-ba ang ating salita,” said Arella-Suguitan.
 |
| (Image Source: Orange Magazine TV/Nayong Pilipino Foundation) |
Professor Jesus Federico “Tuting” Hernandez supports the call for the government to provide the Filipino translation of records. “Dapat matagal na nating ginawa ito, yung mga batas, lalo na sa mga major institution ng pamahalaan. Ang mga public document must be translated to Filipino, para mas nauunawan,” he said. On the other hand, John Carlo Santos stressed that the public should use the Filipino languages in their day-to-day lives. “Sino ang nagwawagi pag pinagsasampal natin yung mga wika sa Pilipinas? Lagi kapag pinagtatalo ang iba’t ibang wika sa Pilipinas, banyagang wika (English) ang nanaig. At hindi tayo papayag ‘dun kasi ang pagkakaroon ng sariling wika ay nilalabanan natin ang kolonyal na mentalidad. Ang wika ay ‘di para lang magkaintindihan ang mga tao, ang wika ay hindi para lang ipahayag ng diwa, ang Filipino bilang wika ay nakabatay sa lahat ng mga wika sa Pilipinas,” he said. He also reminded the youth that English is not a measure of intelligence or success. “Hindi basehan ng pagiging matalino ang pagiging bihasa sa Ingles,” he said. “Buhayin nating ang diskurso, dahil ang silbi ng wika ay paglilingkod. Nag-aaral tayo para maglingkod sa kapwa natin Pilipino kaya dapat ang inaaral natin ang wikang Filipino. Ang silbi ng wika ay ang paglilingkod,” he emphasized.
The NPF Umpukan sa Nayon Project is under the Heritage Space Program. It was designed as a series of multi-sectoral consultations for the development of programs for the future NPF Cultural Park and Creative Hub. Through the Umpukan sa Nayon Project, the Nayong Pilipino Foundation was able to foster multi-sectoral partnerships and expand its network.
